Lex-express #17: wyniki UPRP za rok 2016, logo Lubelska i opłata reprograficzna

Co ciekawego wydarzyło się w pierwszych dniach 2017 roku? Zapraszam na Lex-express #17: podsumowanie najciekawszych wydarzeń ze świata prawa własności intelektualnej ostatniego czasu.

Lubelska vs. Lubeca

W 2013 r. przedsiębiorstwo Stock Polska, producent m.in. wódki „Lubelska” złożył do Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) wniosek o rejestrację graficznego znaku „Lubelska” jako unijnego znaku towarowego dla napojów alkoholowych (nr zgłoszenia 011657459). I nie byłoby w tym nic interesującego, gdyby nie fakt, że sprzeciw wobec rejestracji tego znaku zgłosiło niemieckie przedsiębiorstwo Lass & Steffen GmbH Wein- und Spirtuosen-Import. Sprzeciwiający argumentował, że oznaczenie „Lubelska” jest zbyt podobne do zarejestrowanego już w 1985 r. słownego znaku towarowego „Lubeca” (zarejestrowanego także dla napojów alkoholowych). W efekcie wniosek Stock Polska został przez EUIPO oddalony.

Producent wódki „Lubelska” postanowił jednak walczyć dalej i odwołał się od decyzji EUIPO do Sądu Unii Europejskiej, a ten przychylił się do decyzji EUIPO argumentując, że obie nazwy są do siebie zbyt podobne w brzmieniu a konsumenci w przypadku wyboru alkoholu zwracają uwagę przede wszystkim na brzmienie nazwy produktu, a nie na logo (oznaczenie graficzne). Zdaniem Sądu UE podobieństwo fonetyczne znaków jest na tyle duże, że może dochodzić do pomyłek.

Opłata reprograficzna bez podatku VAT

Czym jest opłata reprograficzna? Najprościej rzecz ujmując, opłata reprograficzna ma zapewniać twórcom oraz uprawnionym z praw pokrewnych godziwą rekompensatę z tytułu potencjalnej straty, jaką mogliby ponieść z tytułu kopiowania utworów chronionych prawem autorskim przez osoby fizyczne. Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP – organizacja uprawniona do pobierania tego typu opłat – wystąpiło do ministra finansów o zajęcie stanowiska w kwestii tego, czy opłaty reprograficzne rzeczywiście powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Stowarzyszenie zauważyło, że nie świadczy ono przecież na rzecz producentów i importerów urządzeń i nośników usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, więc pobierane opłaty nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Minister finansów uznał stanowisko SAWP za nieprawidłowe i wskazał, że kwoty pobierane przez SAWP stanowią zapłatę za korzystanie z praw autorskich lub praw pokrewnych związanych ze sprzedażą sprzętu do powielania i utrwalania utworów, a co za tym idzie – należy je uznać za wynagrodzenie za usługi  świadczone przez autorów lub wydawców (a tym samym opodatkować).

Na szczęście sprawa trafiła do Trybunału Sprawiedliwości UE, który wyjaśnił, że zapłata, jaką otrzymują artyści i wydawcy z tytułu opłat reprograficznych, nie może być objęta podatkiem VAT, ponieważ w rozumieniu przepisów nie jest to zapłata za usługę. W wydanym w ubiegłym tygodniu wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE przypomniał, że

„świadczenie usług jest dokonywane odpłatnie w rozumieniu dyrektywy VAT tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi faktyczne odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy”.

Ani artyści, ani wydawcy nie świadczą jakichkolwiek płatnych usług na zlecenie producentów bądź importerów sprzętu, tym bardziej nie czerpią z nich żadnych zysków. Nie ma zatem podstaw, aby nakładać na opłatę reprograficzną podatku VAT. Więcej o „kontrowersyjnej” opłacie reprograficznej przeczytacie w artykule Łukasza Łyczkowskiego Co to jest opłata reprograficzna? na Lookreatywni.pl.

ZUT liderem w ilości zgłaszanych wynalazków

W ubiegłym tygodniu w Urzędzie Patentowym RP odbyła się konferencja prasowa pt. „Urząd Patentowy RP w ekosystemie innowacji – wyniki i perspektywy” podczas której Prezes UPRP – dr Alicja Adamczak – zaprezentowała wyniki działalności Urzędu ostatnich miesięcy. Okazuje się, że 2016 r. spośród polskich szkół wyższych najwięcej wynalazków zgłosił Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Naukowcy z ZUT zgłosili do Urzędu Patentowego aż 117 wynalazków, wyprzedzając tym samym Politechnikę Wrocławską (105 zgłoszeń) i Politechnikę Poznańską (95). Najwięcej praw ochronnych na wzory użytkowe – aż 194 – przyznano natomiast pracownikom Politechniki Wrocławskiej. Prezes UPRP podkreśliła ponadto, że w 2016 r. liczba praw wyłącznych udzielonych na wynalazki i wzory użytkowe w Polsce wzrosła aż o 32,9 % w porównaniu z poprzednim rokiem i wyniosła łącznie 4222. Liczba udzielonych praw wyłącznych na znaki towarowe wzrosła o 1,2 proc. do 8700, a na wzory przemysłowe – o 40,8 proc. do 1098.

Dla zainteresowanych bardziej wnikliwą analizą wyników działalności Urzędu Patentowego RP ubiegłego roku oraz podsumowania ilości zgłoszeń i udzielanych przez polski Urząd Patentowy praw ochronnych mam dobrą wiadomość – prezentacja pt.: Urząd Patentowy RP w ekosystemie innowacji – wyniki i perspektywy dostępna jest na stronie Urzędu. Warto zajrzeć.

Od przyszłego roku śledzenie użytkowników w sieci ma być trudniejsze

10 stycznia 2017 r. Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia dotyczącego prywatności w sieci. Przygotowane przez KE rozporządzenie o prywatności w cyfrowym świecie zmienia m.in. zasady zbierania plików cookies. W niektórych przypadkach zgoda na korzystanie z tzw. ciasteczek ma być wyrażana na poziomie ustawień przeglądarki, a nie poszczególnych stron. W konsekwencji internauci mogą rzadziej wyrażać zgodę na pobieranie ciasteczek, gdyż będzie to od nich wymagało aktywnego działania, a nie jak dotychczas – biernej akceptacji poprzez wyskakujące okienko. Planowanych zmian obawia się branża marketingowa. Nic dziwnego, zapowiadane zmiany oznaczają w praktyce mniejsze możliwości precyzyjnego targetowania, co w konsekwencji może powodować mniejsze wpływy z reklam.

Zmiany w zasadach zbierania plików cookies to jednak nie jedyne zmiany, które planuje Komisja Europejska. Jakie jeszcze zmiany przewiduje przygotowany przez KE projekt rozporządzenia o prywatności w cyfrowym świecie? Zajrzyjcie do tekstu Nowe rozporządzenie ws. prywatności w sieci – co zmieni się wkrótce?.

Szkolenie: Prawo własności intelektualnej dla projektantów graficznych

Na koniec mała zapowiedź: W czwartek 2 lutego w godzinach 16:30-19:30 w Centrum Przedsiębiorczości Smolna przy ul. Smolnej 4 w Warszawie odbędzie się szkolenie przygotowane przeze mnie specjalnie dla przedstawicieli szeroko rozumianej branży kreatywnej: projektantów, designerów, ilustratorów, przedstawicieli agencji kreatywnych i reklamowych oraz freelancerów sektora kreatywnego. Celem szkolenia jest podniesienie wiedzy uczestników na temat najważniejszych, praktycznych aspektów prawa własności intelektualnej, w szczególności prawa autorskiego i prawa znaków towarowych. Ostatnie, październikowe szkolenie spotkało się z dużym zainteresowaniem ze strony projektantów i padły pytania o to, kiedy planujemy zorganizować kolejne. Zatem organizujemy i zapraszamy. Po więcej informacji na temat szkolenia Prawo własności intelektualnej dla projektantów graficznych kliknijcie tutaj.

***

grafika autorstwa semion pochodzi z banku zdjęć Fotolia