Budowa własnej marki modowej – Q&A do prawnika

Opublikowano

Budowa własnej marki modowej z prawnego punktu widzenia. O czym powinien pamiętać projektant zakładający własną markę modową? Zebraliśmy najczęściej pojawiające się pytania młodych projektantów o prawne aspekty zakładania działalności gospodarczej, budowę marki i ochronę własności intelektualnej. Zestawienie Q&A poniżej.

PYT. 1: Jestem studentką Katedry Mody ASP. W tym roku skończę studia. Chciałabym założyć własną markę. Co powinnam zrobić najpierw? O co zadbać na starcie?

Branża modowa to wymagający rynek. Oprócz dobrego pomysłu na własny biznes, ogromnej pasji i dużej, długoterminowej determinacji z całą pewnością przyda Ci się również solidna wiedza z podstaw biznesu, marketingu i prawa. Warto, abyś wiedziała, że Twój pomysł na biznes nie jest chroniony przez prawo. Chroniona może być natomiast jego realizacja – konkretne projekty, kroje ubrań i dodatków, logo czy nazwa Twojej firmy. W zabezpieczeniu tych elementów może pomóc Ci zarówno prawo autorskie, jak i prawo własności przemysłowej.

Musisz wiedzieć co to jest utwór i znać jego rodzaje (koniecznie dowiedz się czym różni się inspiracja od opracowania cudzego utworu – nie chcesz chyba być kolejnym projektantem, który nazywa „plagiatem” coś, co wcale nim nie jest?).

Z całą pewnością powinnaś również wiedzieć co to jest znak towarowywzór przemysłowy. Kopiowanie „pomysłów” – krojów, wykończeń czy też całych projektów – to codzienność branży modowej.

Dlatego warto, abyś zawczasu znała również sposoby ochrony swoich projektów i metody walki z ich nielegalnym powielaniem, m.in. przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czy przepisy prawa własności przemysłowej. Prowadzenie własnego biznesu to niekończąca się nauka na wielu płaszczyznach, która może stać się największą przygodą i radością Twojego życia – powodzenia!

Zobacz także:

Utwór – przedmiot prawa autorskiego

Znak towarowy – czy powinien mieć go każdy przedsiębiorca?

Prawna ochrona marki osobistej czyli nazwisko jako znak towarowy

Czy styl jest chroniony przez prawo autorskie?

Zasady korzystania z cudzego znaku towarowego w biznesie modowym

PYT. 2: Jak można zabezpieczyć się przed podniesieniem ceny za czynsz przy podpisywaniu umowy najmu butiku? 

Jeżeli doszło już do podpisania umowy (np. zawarcia umowy przedwstępnej, w której strony umówiły się na określoną kwotę za wynajem i ją zaakceptowały) to osoba, która jest zainteresowana wynajmem lokalu może – dla zabezpieczenia zawarcia umowy – zapłacić wynajmującego zadatek. Zadatek to zabezpieczenie na wypadek sytuacji, gdyby najemca nie wywiązał się ze swojego zobowiązania: chciał zmienić warunki umowy przedwstępnej (na przykład podnieść cenę najmu lokalu) lub wycofać się z jej zawarcia wbrew woli drugiej strony. Wynajmujący, który nie wykona swojego zobowiązania będzie musiał zwrócić najemcy zadatek w dwukrotnej wysokości.

To, czy wynajmujący będzie mógł podnieść cenę wynajmu lokalu już w trakcie trwania umowy pomiędzy stronami zależy zaś od tego, co strony ustaliły w umowie. Warto pamiętać o tym, że zasada swobody umów to jedna z podstawowych zasad prawa cywilnego i świadomi przedsiębiorcy chętnie z niej korzystają. W przypadku jakiegokolwiek konfliktu pomiędzy stronami pierwszeństwo będą miały zawsze postanowienia umowne. Warto więc o nie odpowiednio zadbać jeszcze przed zawarciem umowy (na przykład konsultując umowę z zaufanym prawnikiem).

Zobacz także:

Działalność nierejestrowana – rozwiązanie na start w biznesie bez formalności?

Jak chronić własność intelektualną startupu? START Your Business UP

Dlaczego warto współpracować z prawnikiem? 

PYT. 3: Czy jest możliwość zastrzeżenia wzoru? Kto decyduje o tym czy projekt jest na tyle oryginalny, że można go „opatentować”? A jeżeli istnieje taka procedura to jakie kroki należy poczynić jeżeli chcemy zastrzec swój projekt?

Oczywiście, istnieje możliwość ochrony prawnej wzoru. Ochrona prawna wzorów możliwa jest zarówno dzięki przepisom prawa autorskiego, jak i przepisom prawa własności przemysłowej. Każdy przejaw twórczej działalności człowieka o cechach oryginalności i indywidualności może być chroniony przez prawo autorskie. Ochrona prawa autorskiego przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Zdecydowanie silniejszą ochronę wzoru (niezależnie od ochrony wynikającej z przepisów prawa autorskiego) możesz uzyskać rejestrując swój wzór w Urzędzie Patentowym RP jako tzw. wzór przemysłowy. Aby uzyskać prawo z rejestracji należy dokonać prawidłowego zgłoszenia wzoru do Urzędu Patentowego RP, a następnie poczekać na jego pozytywną ocenę. To Urząd Patentowy RP wydaje decyzję o przyznaniu (bądź nie) prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Najważniejszymi cechami wzoru przemysłowego są jego „zewnętrznie postrzegalne właściwości”, a więc – najprościej mówiąc – jego wygląd. Aby Urząd Patentowy zgodził się na rejestrację, wzór musi być nowy oraz posiadać indywidualny charakter. Wzorem przemysłowym może być – podobnie jak przedmiotem prawa autorskiego – zarówno nowoczesny krój sukienki, oryginalny model torebki czy kształt designerskiego fotela.

Zobacz także: 

Czym jest wzór przemysłowy?

Wzór wspólnotowy – co powinien o nim wiedzieć każdy projektant?

Niezarejestrowany wzór wspólnotowy. Sposób na ochronę fast fashion?

BIZUUxBarbie – dlaczego warto dzielić się własnością intelektualną?

PYT. 4: Jakie działania prawne należy podjąć przed organizacją pokazu mody?

Przygotowując tak duże przedsięwzięcie jak pokaz mody należy pamiętać o całym szeregu działań prawnych. Należy zadbać nie tylko o wynajem odpowiedniego lokalu na wydarzenie (umowa najmu) czy o nabyciu właściwiej licencji na korzystanie z utworów muzycznych czy videoklipów, które projektant chciałby wykorzystać jako tło dla prezentacji swoich projektów modowych ale również przygotować cały szereg umów dla osób pracujących przy pokazie: producentów, scenarzystów, całej ekipy technicznej i – oczywiście – modelek.

W umowie z modelką – oprócz postanowień regulujących zakres praw i obowiązków każdej ze stron – powinna znaleźć się zgoda na utrwalanie i rozpowszechnienie wizerunku (zobacz: Wzór dokumentów dla fotografa). Co do zasady przyjęcie zapłaty za pracę podczas pokazu traktowane jest jako udzielenie zgody na rozpowszechnienie wizerunku. Niemniej jednak dobrą praktyką jest dokładne określenie w umowie z modelką zakresu udzielonej zgody i czasu jej obowiązywania.

W celu uzyskania zaś licencji na korzystanie z utworów muzycznych lub audiowizualnych należy zgłosić się do odpowiedniej miejscowo dyrekcji okręgowej ZAIKS-u i złożyć wniosek na uzyskanie licencji na korzystanie z utworów na konkretnych polach eksploatacji. Wszystkie niezbędne informacje uzyskasz na stronie ZAIKS-u lub konsultując się z zaufanym prawnikiem.

Zobacz także:

Ochrona wizerunku – o czym warto pamiętać?

Modelka też ma prawo do ochrony swojego wizerunku

Blogi modowe a ochrona wizerunku

Prawo do ochrony wizerunku osoby zmarłej

Prawna ochrona ikon popkultury – kiedy można wykorzystać wizerunek ikon popkultury?

***

Fot.: Content Pixie on Unsplash

Czy wiesz, że Lookreatywni to nie tylko baza wiedzy?

Jesteśmy zaufanym partnerem, który nie tylko doradza i zabezpiecza klienta pod względem prawnym, ale również wspiera go biznesowo.