System polubownego rozstrzygania sporów o domeny internetowe
Przedstawiamy kolejny artykuł dr Karoliny Manii z cyklu o prawnej ochronie domen internetowych. Tym razem dowiecie się jak wygląda system polubownego rozstrzygania sporów o domeny internetowe w naszym kraju.
System polubownego rozstrzygania sporów o domeny internetowe
W Polsce kompetencje w zakresie rozstrzygania sporów o domeny internetowe mają sądy powszechne oraz właściwe sądy polubowne (arbitrażowe).
Sądy polubowne są sądami prywatnymi, utworzonymi na podstawie woli stron, w składzie jednego lub większej ilości arbitrów, mających kompetencje do rozstrzygania sporów cywilnoprawnych, w tym sporów o domeny internetowe.
Specyfika arbitrażu polega na stworzeniu alternatywy względem sądownictwa powszechnego, a zatem instytucji, która na podstawie umowy stron posiada właściwość w zakresie rozwiązywania wybranych materii sporów.
Z założenia, postępowanie w tym trybie powinno być szybsze i tańsze niż w sądzie państwowym.
System polubownego rozstrzygania sporów o domeny internetowe
Postawą prawną tworzenia sądów arbitrażowych w Polsce jest ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, która wprowadziła nową regulację dotyczącą arbitrażu w piątej części Kodeksu – art. 1154 – 1217. Orzeczeniem kończącym postępowanie arbitrażowe jest wyrok, który po spełnieniu pewnych warunków, posiada moc prawną równą wyrokowi sądu powszechnego.
Krajowy system opiera się na sądach polubownych, działających przy niezależnych dostawcach usług arbitrażowych. Stąd aktualnie istnieją dwa sądy polubowne właściwe w zakresie rozstrzygania sporów domenowych: Sąd Polubowny ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji oraz Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej. Każda z wymienionych instytucji działa na podstawie własnych regulaminów, z zachowaniem zasad postępowania cywilnego.
W praktyce, dominujące znaczenie ma pierwsza z instytucji, działająca nieprzerwanie od 2003 r., oferująca usługi mediacji i arbitrażu w ramach sporów o domeny internetowe. W dotychczasowej historii funkcjonowania tego sądu przeprowadzono 89 postępowań mediacyjnych oraz 819 postępowań arbitrażowych (dane na lata 2003 – 2014).
Sąd Polubowny ds. Domen Internetowych przy PIIT
Sąd Polubowny został powołany do rozstrzygania sporów wyłącznie o naruszenie praw w wyniku zawarcia umowy o utrzymywanie nazwy domeny internetowej w domenie „pl”, gdy co najmniej jedna ze stron ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku, gdy stronami sporu są osoby lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej mające siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, albo osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zastosowanie mają przepisy Regulaminu Arbitrażu Centrum Mediacji i Arbitrażu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (ang. WIPO Expedited Arbitration Rules for Domain Name Dispute Resolution under .pl) (art. 2 ust. 4 regulaminu Sądu Polubownego).
Regulamin Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej stosowany jest również w zakresie sporów o naruszenie praw w następstwie rejestracji nazwy domeny internetowej „.pl”, jeżeli przynajmniej jedna ze stron ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (§ 1 ust. 1 w związku z § 1 ust. 4 Regulaminu Sadu Arbitrażowego).
W przypadku postępowań arbitrażowych, w każdym z powyższych sądów polubownych, wyłączone są wszelkie inne roszczenia niż wymienione, w tym odszkodowawcze, które to mogą być dochodzone w sądzie powszechnym.
System polubownego rozstrzygania sporów o domeny internetowe – zalety i wady
Postępowania arbitrażowe, w omawianych sądach polubownych są jednoinstancyjne, co pozwala zachować szybkość postępowania, jednak pozbawia strony możliwości domagania się powtórnego zbadania sprawy. Jednocześnie strona pragnąca uchylić wyrok sądu polubownego może to zrobić poprzez wniesienie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego do sądu powszechnego.
Jedną z największych zalet sądów polubownych właściwych dla sporów domenowych jest możliwość rozstrzygania sprawy przez arbitrów, mających gruntowne wykształcenie w zakresie przedmiotowej materii, będąc ekspertami w zakresie sporów domenowych.
***
Fot.: zdjęcie pochodzi z banku zdjęć Fotolia