Prawo autorskie a sztuczna inteligencja: Kluczowe wskazówki dla twórców oraz wzór umowy regulujący korzystanie z narzędzi AI/ML
Prawo autorskie a sztuczna inteligencja to temat, który elektryzuje branżę kreatywną (i prawniczą) już od dłuższego czasu. Czas najwyższy odczarować mity na temat sztucznej inteligencji i przekazać twórcom konkretne informacje i wskazówki. Czy grafiki wygenerowane przez narzędzia AI mogą być uznawane za prace autorskie? Kto jest właścicielem praw autorskich do tak wygenerowanych obrazów? Czy można je wykorzystywać komercyjnie? Zapraszam do wysłuchania rozmowy, którą przeprowadziła ze mną Klaudia Borowiec (Klaudia Borowiec Podcast).
Prawo autorskie a sztuczna inteligencja
Narzędzia AI służące do generowania obrazów typu Midjourney czy tekstów typu Chat GPT obiecują szybkie efekty w postaci gotowych materiałów graficznych czy tekstowych nie przedstawiając przy tym wyraźnie ani zasad bezpiecznego wykorzystywania wygenerowanych wytworów, ani informacji o prawach autorskich do tych wytworów.
- Czy grafiki wygenerowane przez narzędzia AI mogą być uznawane za prace autorskie?
- Kto jest właścicielem praw autorskich do tak wygenerowanych obrazów?
- Czy można je wykorzystywać komercyjnie?
Na te i wiele innych pytań dotyczących zastosowania sztucznej inteligencji w świecie sztuki odpowiedziałam Klaudii Borowiec prowadzącej podcast o nazwie Klaudia Borowiec Podcast.
Czas najwyższy odczarować mity na temat sztucznej inteligencji i przekazać twórcom konkretne informacje i wskazówki. Zapraszam do wysłuchania i obejrzenia na początek pierwszej rozmowy, którą przeprowadziła ze mną Klaudia Borowiec:
AI ACT a prawa twórców
1 sierpnia 2024 r. wszedł w życie AI ACT (Rozporządzenie dotyczące sztucznej inteligencji) – pierwsza na świecie kompleksowa regulacja dotycząca systemów sztucznej inteligencji. Akt porządkuje zagadnienia związane z AI, wprowadza system klasyfikacji systemów oraz mechanizmy mające chronić użytkowników. AI ACT w polskiej wersji językowej dostępny jest tutaj.
W czerwcu 2024 r. Klaudia Borowiec przeprowadziła ze mną drugą rozmowę na temat prawnych aspektów sztucznej inteligencji. Tym razem nasza rozmowa poświęcona była właśnie AI Act-owi i jego wypływie na codzienność twórców. W rozmowie z czerwca 2024 r. rozmawiałyśmy o tym:
- co te zmiany oznaczają dla artystów i twórców narzędzi AI?
- jakie wyzwania i możliwości niesie przyszłość?
- jak nowe przepisy wpłyną na naszą kreatywność i bezpieczeństwo prawne?
Zapraszam do wysłuchania i obejrzenia drugiej rozmowy, którą przeprowadziła ze mną Klaudia Borowiec:
Narzędzia AI a prawa autorskie i umowa z klientem
Większość twórców posługuje się i będzie posługiwać się narzędziami generatywnej sztucznej inteligencji do tworzenia różnego rodzaju projektów i nie ma w tym nic złego pod warunkiem, że owe korzystanie z narzędzi AI odbywa się w sposób świadomy, kontrolowany i niewprowadzający w błąd. Co mam na myśli?
Zawierając z kontrahentem umowę o dzieło lub umowę o świadczenie usług projektowych z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do efektów pracy twórczej kontrahent może oczekiwać, czy efekt pracy twórczej będzie w całości autorski. Jeżeli natomiast twórca chętnie korzysta z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji i chce z nich korzystać także w przypadku współpracy regulowanej przez wspomnianą umowę o dzieło bądź umowę o świadczenie usług to ważne jest, aby:
- zakomunikować ten fakt kontrahentowi (klientowi), najlepiej jeszcze przed zawarciem umowy, a po uzyskaniu pewności, że kontrahent nie ma nic przeciwko wspieraniu się twórcy narzędziami generatywnej sztucznej inteligencji
- zadbać o to, aby w umowie o dzieło bądź w umowie o świadczenie usług z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do efektów pracy twórczej w części dotyczącej przeniesienia autorskich praw majątkowej dokonać odpowiedniego wyłączenia, że owe przeniesienie autorskich praw majątkowych do projektu nie dotyczy elementów projektu stworzonych z wykorzystaniem narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji.
Dlaczego to ważne? Dlatego, że twórca nie może „przenieść” na kontrahenta (klienta) więcej praw niż te, które rzeczywiście posiada, a tak stałoby się, gdyby owego zastrzeżenia (wyłączenia) w umowie zabrakło.
Wychodząc na przeciw potrzebie dokonania wspomnianego wyżej ważnego wyłączenia, które daje bezpieczeństwo zarówno twórcy (podmiotowi wykonującemu projekt na zamówienie klienta), jak i kontrahentowi dostosowałam odpowiednio do wystąpienia takiej sytuacji wzór umowy o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych który znajdziesz w sklepie ze wzorami umów Lookreatywni Law For Creatives.
Dostępny obecnie sklepie z dokumentami wzów umowy o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych uwzględnia zatem sytuację, w której projekt realizowany na zamówienie klienta będzie tworzony z wykorzystaniem narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji. Ten dokument reguluję taką sytuację w sposób, który jest bezpieczny zarówno dla twórcy, jak i dla jego klienta.
Jak ustalić z klientem zasady korzystania z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji? Jak rozmawiać z klientem o prawie autorskim?
Dowiesz się z materiału -> Jak o prawach autorskich rozmawiać z klientem?
___
Newsletter dla kreatywnych czyli bądź na bieżąco
Potrzebujesz porady prawnej? Skorzystaj z konsultacji prawnych online.
Potrzebujesz szkolenia z prawa autorskiego? Sprawdź ofertę szkoleń.
Zapraszam do wysłuchania i obejrzenia również innych rozmów na temat praktycznych aspektów prawa własności intelektualnej
- Spokój Ducha a Prawo. Czy znajomość prawa pomaga zadbać o spokój ducha?
- O prawie autorskim w sieci w ramach kampanii #BezSpiny. Prawo autorskie na Youtubie
- Wywiad w ramach cyklu Creativity Lab: Prawna ochrona twórców, dzieł, konceptów i namingów. Kreatywność w pracy prawnika.
- Czy Twoje zdjęcia w sieci są bezpieczne? O wizerunku w sieci w rozmowie LIVE z pinio_meble
- „Wycena praw autorskich. Jak wyceniać swoją pracę twórczą?” – nagranie z webinaru jest już dostępne online
- Prawna ochrona Twojej marki – zapraszam do wysłuchania wywiadu z dr Sonią Szramek-Karcz
- Wycena praw autorskich i pracy projektanta w podcaście „Komunikacja wizualna” Anety Duk