Jak o prawach autorskich rozmawiać z klientem?

Podczas rozmów z twórcami często słyszę pytanie o to, jak rozmawiać z klientem o prawach autorskich? Jak wyceniać swoją pracę twórczą? Jak negocjować, aby za dyspozycję prawami autorskimi otrzymać stosowne wynagrodzenie?  Skuteczne komunikowanie klientowi informacji o prawach autorskich to prawdziwa sztuka, którą warto posiąść. W tym materiale zebrałam najważniejsze, praktyczne informacje na temat tego, jak mądrze korzystać z praw autorskich. Zapraszam do lektury.

#1 Komunikacja

Podstawą i najważniejszym, pierwszym krokien w budowaniu podstaw dobrej, mocnej relacji biznesowej z klientem)jest komunikacja. Warto o nią zadbać już od pierwszych chwil kontaktu z klientem. Efektem dobrej komunikacji pomiędzy twórcą a (potencjalnym na tym etapie) klientem powinno być zebranie informacji niezbędnych do przygotowania „skrojonej na potrzeby klienta” oferty.

Więcej o komunikacji na pierwszych etapach podjemowania rozmów z klientem dowiesz się z nagrania z cyklu #IPTalk: „Jak o prawach autorskich rozmawiać z klientem?”:

#2 Oferta

Oferta to jeden z najbardziej niedocenianych elementów negocjacji umowy. Dlaczego? Dlatego, że dobrze przygotowana oferta to połowa sukcesu negocjacyjnego umowy. To w ofercie jest miejsce na to, aby dokładnie określić zakres zamówienia, wysokość wynagrodzenia oraz – co istotne dla obu stron – zakres dyspozycji prawami autorskimi.

Precyzyjna, zrozumiała dla obu stron oferta to podstawa dobrej umowy. Jeżeli Twój (przyszły) klient zaakceptuje ofertę to duża część negocjacji jest już za Tobą. Po zaakceptowanej ofercie dużo szybciej i przyjemniej przeprowadzisz negocjacje umowy, a w konsekwencji – zawrzesz dobrą umowę.

Więcej o tym, co zrobić aby zawrzeć dobrą umowę dowiesz się z artykułu: Umowa a emocje + komunikacja czyli co jest potrzebne aby zawrzeć dobrą umowę?

#3 Wynagrodzenie za dyspozycję prawami autorskimi

Wiesz już, że to właśnie w dokumencie oferty warto przekazać klientowi informacje na temat możliwych sposobów dyspozycji prawami autorskimi (i ich wyceny). Aby jednak odpowiednio precyzyjnie przedstawić klientowi możliwe „rozwiązania” i dokonać ich właściwej wyceny konieczna jest… wiedza. Wiedza o tym, jakie sposoby dyspozycji prawami autorskimi „oferuje” prawo autorskie i co należy wziąć pod uwagę przy dokonywaniu wyceny.

Na tym etapie z pomocą przyjdą Ci następujące materiały:

• artykuł pt.: Umowy prawa autorskiego w sektorze kreatywnym, z którego dowiesz się jakie sposoby dyspozycji prawami autorskimi przewiduje prawo autorskie, czym różni się licencja wyłączna i niewyłączna oraz czym są prawa zależne;
• artykuły Wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich oraz Dodatkowe wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich z których dowiesz się co należy wziąć pod uwagę podczas określania wysokości wynagrodzenia za dyspozycję prawami autorskimi;
• nagranie z webinaru „Wycena praw autorskich. Jak wyceniać swoją pracę twórczą?” z którego dowiesz się w jaki sposób wyceniać swoją pracę twórczą oraz
• artykuł Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych – co powinno się w niej znaleźć? z którego dowiesz się co zrobić, aby skutecznie przenieść [lub nabyć] autorskie prawa majątkowe.

#4 Mądre ustalenie zasad współpracy

Sukces współpracy na linii twórca-klient zależy nie tylko od dobrego przygotowania, ale również od udanego efektu końcowego – projektu, który sposoba się klientowi. Niestety, każdemu twórcy od czasu do czasu zdarza się wyjątkowo niezdecydowany klient, który – po zaakceptowaniu wstępnego projektu (wybranego z przedstawionych mu wcześniej, np. trzech różnych propozycji) w dniu otrzymania gotowego projektu dochodzi do wniosku, że jednak realizacja mu się nie podoba i liczy na dalsze propozycje grafika (oczywiście w ramach już zaakceptowanego wynagrodzenia). Jak zabezpieczyć się na wypadek tego typu próśb „wybrednego” klienta?

Odpowiedź znajdziesz w artykule Projektant vs. wybredny klient. Jak skutecznie chronić swoje interesy?

#5 Negocjacje umowy otrzymanej od klienta

W rzeczywistości biznesowej może zdarzyć się, że to klient, decydując się na współpracę z wybranym twórcą, zaoferuje swoją własną umowę. Umowę, w której znajdą się postanowienia niekorzystne (lub nadmiarowe) dla twórcy. Co wtedy?

Podczas jednej z konsultacji analizowałyśmy z klientką treść umowy otrzymanej od klienta. Umowa zwierała rozbudowany paragraf dot. praw autorskich. Na mocy analizowanej umowy moja klientka miała przenieść prawa autorskie na swojego klienta w bardzo szerokim zakresie. Kiedy omawiałyśmy poszczególne postanowienia umowy i ich daleko idące konsekwencje dla mojej klientki, w pewnym momencie moja klientka przyznała, że ona ma świadomość że te postanowienia nie są dla niej korzystne, co więcej – umowy z podobnymi postanowieniami podpisywała również w przeszłości.

Na moje pytanie o to, czy ma świadomość, że zobowiązuje się w tego typu umowach do tego, czego przy najlepszych chęciach – nie jest w stanie drugiej stronie zapewnić – odpowiedziała, że tak, ma taką świadomość, jednak do tej pory godziła się na zaproponowaną przez klientów treść umów bo liczyła na to, że „wszystko będzie dobrze”. Poza tym… nie chciała „robić kłopotu”. Zatem godziła się na postanowienia dla niej zupełnie niekorzystne aby… nie sprawić dyskomfortu drugiej stronie. Efekt? Kłopot był, tylko pozostał niewypowiedziany – i to zarówno dla niej (bo godziła się na to, czego nie mogła zapewnić), jak i dla drugiej strony, która nie miała pojęcia o tym, że umowa w zawieranym kształcie zawiera postanowienia „martwe” – takie, które mogą stanowić powód do kłopotu (i to znacznie większego niż na etapie negocjacji umowy) w przyszłości.

Na szczęście konsultacja zakończyła się skutecznym rozwianiem nieprawdziwego (i krzywdzącego dla obu stron kontraktu) przekonania, że lepiej jest coś przemilczeć niż powiedzieć w czasie, kiedy jest na to pora. Ta historia to przypomnienie o tym, że pacta sunt servada czyli umów należy dotrzymywać. Aby wywiązać się z umowy musimy wiedzieć, do czego się zobowiązujemy i świadomie przyjąć na siebie tylko takie postanowienia, które jesteśmy w stanie spełnić. Jeżeli chodzi o umowy – nie opłaca się milczeć tylko po to, aby „nie robić kłopotu”.

Potrzebujesz pomocy w procesie negocjacji? Zapraszam do kontaktu -> konsultacje prawne online.

#6 dzieło vs. zlecenie vs. świadczenie usług

Postanowienia dot. zakresu udzielonej licencji lub dot. przeniesienia autorskich praw majątkowych mogą być – i w praktyce biznesowej bardzo często są – częścią umów o dzieło, o świadczenie usług lub umów zlecenia. Przystępując do rozmów z klientem twórca powinien wiedzieć czy umowa, którą finalnie zawrze z klientem, powinna być umową o dzieło czy może umową zlecenia/umową o świadczenie usług. Dlaczego? Dlatego, że to różne rodzaje umów, które mają zupełnie odmienne konsekwencje dla twórcy.

Czym różni się umowa o dzieło od umowy zlecenia? I co to jest umowa o świadczenie usług? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w nagraniu ze spotkania #IPtalk #8: Umowy | Dzieło | Zlecenie | Świadczenie usług:

#7 Koło ratunkowe

Zachęcam Cię do zapoznania się z materiałami, kóre dla Ciebie przygotowałam. Po ich lekturze poczujesz się pewniej i będziesz lepiej przygotowany do rozmowy z klientem o prawach autorskich. Trzymam za Ciebie mocno kciuki <3

Jak o prawach autorskich rozmawiać z klientem?

Pamiętaj, że w razie potrzeby zawsze możesz zwrócić się po pomoc zapisując się na konsultacje prawne online. Świadomość tego, że w każdej chwili możesz skontaktować się z prawnikiem to koło ratunkowe, które warto zawsze mieć przy sobie. Co daje współpraca z prawnikiem? Odpowiedź znajdziesz w artykule Dlaczego warto współpracować z prawnikiem?

***

Szukasz wzoru umowy o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych?

Szukasz wzoru umowy o świadczenie usług z opcjonalnym przeniesieniem autorskich praw majątkowych? Zajrzyj do sklepu ze wzorami umów <3

Newsletter dla kreatywnych czyli bądź na bieżąco

Jesteś twórcą? Temat umów i prawa własności intelektualnej jest dla Ciebie ważny? Chcesz jako pierwszy dowiadywać się o najnowszych materiałach w bazie wiedzy, webinarach i szkoleniach? Zapraszam Cię do zapisania się do Newslettera dla kreatywnych! ❤

Szkolenie dla twórców z negocjowania umów IP już 23 października 2024 r.: 

https://lookreatywni.pl/sklep/szkolenie-dla-tworcow-i-artystow-negocjowanie-umow-prawa-autorskiego-w-duchu-win-win/

fot. Weronika Markiewicz