IP: Od własności intelektualnej do własności produktu

Opublikowano

Pierwszego dnia konferencji ANSWER THE FUTURE, która odbyła się w dniach 9-10 czerwca 2015 r. miałam przyjemność poprowadzić panel dotyczący własności intelektualnej: „IP: Od własności intelektualnej do własności produktu”. Moimi rozmówcami byli: dr Alicja Adamczak – Prezes Urzędu Patentowego RP, prof. Janusz Lewandowski – Prezes Zarządu Instytutu Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej, Andrzej Łosiewicz Zastępca Dyrektora Departamentu Wsparcia Innowacyjności, PARP oraz prawniczka Anna Żmijewska. Poniżej relacja z tego wydarzenia.

IP: Własność intelektualna a polskie realia

Jak polscy przedsiębiorcy radzą sobie z zarządzaniem własnością intelektualną? Celem panelu była próba dokonania analizy obecnego stanu rzeczy i zastanowienie się nad tym, jakie kroki podjąć, aby w przyszłości sytuacja wygląda lepiej.

W pierwszej części panelu goście musieli zmierzyć się z pytaniem o to, dlaczego własność intelektualna wśród polskich przedsiębiorców jest tak słabo wykorzystywana.

Jako pierwsza głos zabrała Prezes Urzędu Patentowego RP Alicja Adamczak, która wskazała kilka czynników hamujących próby efektywnej komercjalizacji własności intelektualnej i nieumiejętne wykorzystywanie jej przez polskich przedsiębiorców. Wśród wskazanych powodów takiego stanu rzeczy znalazły się m.in. brak świadomości na temat tego, co w ogóle może być chronione oraz brak wiedzy o sposobach ochrony wytworów ludzkiego intelektu.

Pani Prezes podkreśliła, że za sprawą wprowadzenia przed ośmioma laty przedmiotu prawo własności intelektualnej na uczelniach technicznych sytuacja wygląda dziś lepiej niż kilka lat temu. Mamy jednak jeszcze wiele do zrobienia. Wciąż nie ma wystarczającej ilości wykwalifikowanej kadry, która mogłaby nauczać studentów jak skutecznie chronić i komercjalizować własność intelektualną. Pani Prezes Alicja Adamczak zaznaczyła również, że edukację i rozwijanie zainteresowań wynalazczością i innowacyjnością warto rozpoczynać jak najwcześniej, już na poziomie przedszkola lub szkoły podstawowej.

Następnie głos zabrał Pan Andrzej Łosiewicz, z-ca Dyrektora Departamentu Wsparcia Innowacyjności PARP, który przedstawił wyniki badań przeprowadzanych wśród polskich przedsiębiorców przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Z zebranych informacji wynika, że największą przeszkodą na drodze do komercjalizacji własności intelektualnej jest brak środków pieniężnych na uzyskanie ochrony oraz brak fachowej wiedzy na temat tego, jak wygląda procedura uzyskania ochrony. Pan Andrzej Łosiewicz zauważył, że z roku na rok zwiększa się świadomość polskich przedsiębiorców na temat tego, które elementy i dobra niematerialne w przedsiębiorstwie podlegają ochronie. Wciąż jednak mamy wiele do zrobienia na tym polu.

Przedstawiciel Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości przypomniał, że niebawem ruszy kolejna odsłona konkursu, w którym polscy przedsiębiorcy będą mogli starać się o dofinansowanie na przyznanie patentu albo zarejestrowanie wzoru przemysłowego lub użytkowego za granicą. Środki przyznane przez PARP będzie można przeznaczyć m.in. na pokrycie takich kosztów jak: opłaty urzędowe za zgłoszenie wynalazku lub wzoru, zatrudnienie rzecznika patentowego, zakup analiz czy ekspertyz oraz tłumaczenie dokumentacji. Łączna pula dotacji wynosi 200 mln zł, a środki pochodzą z programu Inteligentny Rozwój. Wszystkich zainteresowanych przedstawiciel PARP-u zachęcił do śledzenia strony www.parp.gov.pl.

Kolejnym mówcą była Pani Anna Żmijewska, która na co dzień w swojej praktyce zawodowej zajmuje się doradztwem prawnym dla branży kreatywnej. Prawniczka zauważyła, że wciąż dużym problemem jest brak wiedzy i świadomości wśród polskiego społeczeństwa nie tylko na temat tego co, ale i jak skutecznie chronić. Co więcej, polscy przedsiębiorcy nie czują wciąż „potrzeby” komercjalizacji własności intelektualnej.

Jako ostatni głos zabrał prof. Janusz Lewandowski, Prezes Zarządu Instytutu Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej, który na pytanie o to, czy i jak własność intelektualna jest komercjalizowana przez jedną z najlepszych polskich uczelni technicznych podkreślił, że w ramach Instytutu Badań Stosowanych PW od niedawna funkcjonuje spółka, której zadaniem jest sukcesywna komercjalizacja efektów pracy twórczej studentów Politechniki. Profesor zauważył, że na chwilę obecną problemem nie jest to, aby uczelnia opatentowała wynalazek stworzony przez studentów ale to, żeby pozyskać partnera biznesowego, który zainteresuje się rozwiązaniem i zechce go sfinansować i wprowadzić na rynek. Co ważne, owy partner powinien znaleźć się w ciągu roku od momentu opatentowania studenckiego wynalazku w trybie krajowym. Przez rok czasu patent korzysta bowiem z tzw. pierwszeństwa w uzyskaniu ochrony poza granicami naszego kraju. Niestety, w większości przypadków nie udaje się uzyskać wsparcia biznesowego w ciągu tego okresu czasu. W efekcie patent znacznie traci na wartości i jest dużo mniej atrakcyjny biznesowo. Zdaniem prof. Lewandowskiego potrzeba więc zwiększonej współpracy pomiędzy uczelniami a biznesem tak, aby kreatywne rozwiązania naszych polskich studentów były możliwie jak najczęściej wykorzystywane przez biznes.

Polskie sukcesy w zakresie komercjalizacji IP

W drugiej części panelu moi rozmówcy wspólnie wskazali sposoby na zachęcenie polskich przedsiębiorców do komercjalizacji ich własności intelektualnej. Wśród zaproponowanych pomysłów znalazło się m.in. podjecie działań zmierzających do zwiększenia świadomości przedsiębiorców w obszarze zalet i realnych korzyści, jakie może przynieść im zbudowanie przemyślanej strategii zarządzania własnością intelektualną firmy. Należy podjąć działania edukacyjne w celu pokazywania polskim przedsiębiorcom dobrych i atrakcyjnych biznesowo przykładów świadomego zarządzania własnością intelektualną.

Na koniec paneliści wskazali sukcesy Polaków w zakresie umiejętnego korzystania z własności intelektualnej. Pani Prezes Alicja Adamczak przypomniała sukcesy polskich studentów-wynalazców, których wynalazki zostały zauważone i docenione na 43. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków w Genewie. Wynalazek o nazwie „Wykorzystanie panelu 14 autoprzeciwciał jako klasyfikatora o nieinwazyjnej diagnostyce prenatalnej aberracji chromosomowej zespołu Downa oparte o analizę we krwi” studentów z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku został nagrodzony złotym medalem z wyróżnieniem targów genewskich, a także srebrnym medalem Stowarzyszenia Chorwackich Wynalazców.

Zaproszeni gości zauważyli również, że podejmowanych jest wiele inicjatyw, które mają za zadanie wspierać polskich naukowców i przedsiębiorców w świadomym zarządzaniu ich własnością intelektualną. W ostatnim czasie powstała chociażby pierwsza w Polsce agencja PR dla naukowców i jednostek badawczych, która ma nauczyć naukowców „sprzedawać”swoje rozwiązania. Moi rozmówcy zgodzili się, że nasi polscy przedsiębiorcy dopiero uczą się, że warto świadomie zarządzać własnością intelektualną. Wszyscy podkreślili jednak, że z roku na rok świadomość wśród polskich przedsiębiorców jest w tym zakresie coraz większa i perspektywy na przyszłość są pozytywne.

KIG, kongres 2015, dzień 1 - 177

Od lewej: prof. Janusz Lewandowski, Anna Żmijewska, dr Alicja Adamczak, Andrzej Łosiewicz, Magdalena Miernik (Lookreatywni.pl)

Czy wiesz, że Lookreatywni to nie tylko baza wiedzy?

Jesteśmy zaufanym partnerem, który nie tylko doradza i zabezpiecza klienta pod względem prawnym, ale również wspiera go biznesowo.