Działalność nierejestrowana – rozwiązanie na start w biznesie bez formalności? Działalność nierejestrowana w 2025 roku

Sukces w biznesie nie pojawia się znikąd – to efekt wielu decyzji, wyzwań i małych i dużych aktów odwagi. Na szczęście istnieją sposoby, które pozwalają ułatwić start wejścia na rynek. Jednym z nich jest działalność nierejestrowana – rozwiązanie idealne dla tych, którzy chcą przetestować swój pomysł na biznes bez konieczności rejestrowania firmy. Czym jest działalność nierejestrowana? Kiedy warto z niej skorzystać? I ile możesz zarobić w jej ramach w 2025 roku? Zapraszam do lektury (stan prawny na dzień 21.02.2025 r.).

Co to jest działalność nierejestrowana?

Działalność nierejestrowana, zwana inaczej działalnością nieewidencjonowaną, została wprowadzona w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, zgodnie z którym:

Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Kiedy można prowadzić działalność nierejestrową?

Działalność nierejestrowana może być środkiem do celu również dla Ciebie, jeżeli spełniasz kryteria wymienione w ustawie. Celem przewidzianych ograniczeń jest nienadużywanie wyjątku od konieczności złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

#1 Kryterium czasu: 60 miesięcy bez prowadzenia działalności gospodarczej

Pierwszym ograniczeniem jest dotychczasowe prowadzenie działalności gospodarczej. Jeżeli chcesz prowadzić działalność nierejestrowaną okres pomiędzy zamknięciem dotychczas prowadzonej działalności gospodarczej, a rozpoczęciem działalności nierejestrowanej nie może być mniejszy niż 60 miesięcy. Szczególną uwagę zwracam Ci na konieczność zamknięcia działalności, co nie jest równoznaczne z jej zawieszeniem.

Jest to spore ograniczenie, ale mamy dla Ciebie dobrą informację. W art. 195 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej, znajdziemy wyjątek od tej reguły, zgodnie z którym działalność nierejestrowaną mogą prowadzić osoby niespełniające ww. warunków, jeżeli:

w okresie 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy (…) nie były wpisane do CEIDG (…) nawet jeżeli w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem wejścia w życie tej ustawy wykonywały działalność gospodarczą.

#2 Kryterium kwotowe: przychód miesięczny nieprzekraczający 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę

Drugim obostrzeniem w zakresie możliwości skorzystania z rozwiązania, jakim jest działalność nierejestrowana jest limit przychodu miesięcznego z tej działalności. Taki przychód nie może przekraczać 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wysokość minimalnego rocznego wynagrodzenia jest zmienna i w 2025 roku wynosi 3499,50 złotych brutto.

W każdym roku zatem należy sprawdzić wysokość minimalnego wynagrodzenia, jak również kontrolować wysokość osiąganego przychodu. Przekroczenie 75% minimalnego wynagrodzenia w danym miesiącu spowoduje konieczność złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w ciągu 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu.

Co istotne, przychód rozumiany jest jako wszelkie kwoty należne (wymagalne), nawet jeżeli nie zostały one faktycznie otrzymane. Nie należy natomiast do wyliczenia przychodu uwzględniać wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat czy skont. O kwotach należnych mówimy, kiedy możemy dochodzić ich zapłaty.

Pozostałe kryteria oceny

Wyjątek w postaci działalności nierejestrowanej przewidziany jest wyłącznie wtedy, jeżeli taka działalność prowadzona jest samodzielnie. Nie znajduje on zastosowania do spółek cywilnych. Dodatkowo, nie może być ona prowadzona w przypadku, gdy działalność wymaga uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej. 

Prowadzenie działalności nierejestrowej w praktyce

Musisz wiedzieć, że zwolnienie od wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej nie zwalnia Cię od konieczności – między innymi – uiszczania odpowiednich podatków oraz prowadzenia ewidencji. Od momentu podjęcia działalności nierejestrowanej masz obowiązek:

• prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży;
• rozliczać przychody z działalności nierejestrowanej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36 według skali podatkowej;
• przestrzegać praw konsumentów;
• wystawiać faktury lub rachunki na żądanie kupującego;
• przestrzegać praw konsumenta, w tym prawa do odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość i realizować obowiązki związane z reklamacją, zwrotem czy naprawą.

Czy mogę zawierać umowy o dzieło? 

Na stronie https://www.biznes.gov.pl/ możesz znaleźć zastrzeżeniem, zgodnie z którym „prowadząc działalność nierejestrowaną, nie jesteś przedsiębiorcą, zatem zgodnie z Kodeksem cywilnym zawierane umowy o świadczenie usług stanowią umowy-zlecenia„.

Z tą informacją ze strony biznes.gov.pl nie mogę się zgodzić, ponieważ w świetle przepisów Kodeksu cywilnego nie jest ona prawdziwa. Zgodnie z polskim prawem cywilnym każdy – niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy nie – może zawrzeć umowę o dzieło. Status przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców czy jego brak nie ma tu żadnego znaczenia. Status osoby zawierającej umowę o dzieło będzie miał znaczenie dopiero na etapie rozliczenia podatku od umowy o dzieło. I rzeczywiście – osoba niebędąca przedsiębiorcą rozliczy umowę o dzieło najczęściej jako tzw. działalność wykonywaną osobiście (art. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) natomiast przedsiębiorca rozliczy umowę o dzieło jako przychód z działalności gospodarczej.

Wzór umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich

Szukasz wzoru umowy o dzieło z przeniesieniem autorskich praw majątkowych lub wzoru umowy o świadczenie usług z opcjonalnym przeniesieniem autorskich praw majątkowych? Zajrzyj do 👉  sklepu ze wzorami umów bądź kliknij na jeden z obrazków poniżej. Działaj bezpiecznie i świadomie. Używaj sprawdzonych dokumentów.

Czym różni się umowa o dzieło od umowy zlecenia i umowy o świadczenie usług?  Wyjaśniamy tutaj 👉 Umowy | Dzieło | Zlecenie | Świadczenie usług

Działalność nierejestrowana – podsumowanie

Podsumowując, działalność nierejestrowana nie jest prowadzona przez „przedsiębiorcę” w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Przedsiębiorcą według przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców bowiem jest osoba, która wykonuje działalność gospodarczą (zarejestrowaną).

Nie oznacza to jednak, że prowadzący działalność nierejestrowaną nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu innych przepisów, np. kodeksu cywilnego. Przepisy regulujące sferę prywatnoprawną pomijają bowiem kryterium górnego limitu przychodowego w definicji przedsiębiorcy. Co to dla Ciebie oznacza?

Nie jesteś przedsiębiorcą na płaszczyźnie publicznoprawnej, ale w sferze prywatnoprawnej nim jesteś, dlatego nie zapominaj o swoich obowiązkach z tego tytułu.

Pomimo, że Twoja działalność nie będzie stanowiła tytułu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, nie będziesz musiał złożyć wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, to Twój klient, konsument, może występować w stosunku do Ciebie z takimi  samymi roszczeniami, z jakimi występuje do osób z działalnością zarejestrowaną (= przedsiębiorców w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców).

Działalność nierejestrowana nie jest rozwiązaniem idealnym, ale z pewnością dla wielu osób chcących rozpocząć swoją przygodę z biznesem, to bardzo dobre rozwiązanie na początek.

Działasz w modelu tzw. działalności nierejestrowanej? Jakie są Twoje doświadczenia? Napisz do nas na kontakt@lookreatywni.pl.

***

Wizualną notatkę na podstawie informacji zawartych w tym artykule przygotował jeszcze w 2019 r. (pierwsza wersja artykułu pojawiła się już w 2018 r.) Vadim Gierko. Zauważ, że w 2019 r. limit miesięcznego przychodu przy działalności nierejestrowanej był niższy niż obecnie, ponieważ nie mógł przekroczyć 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (obecnie 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia), co oznaczało, że góry pułap przychodu miesięcznego prowadzonego w ramach działalności nierejestrowanej w 2019 r. nie mógł przekroczyć kwoty 1125,00 zł brutto (dla porównania – obecnie górny pułap to aż 3499,50 zł brutto).

Potrzebujesz porady prawnej? 👉 Zapisz się na konsultacje prawne online.

fot. Jukan Tateisi on Unsplash

___

Przygotowujesz się do rozpoczęcia działalności gospodarczej? Zobacz także:

• IPtalk: Umowy | Dzieło | Zlecenie | Świadczenie usług
• Umowy prawa autorskiego w sektorze kreatywnym
• Jak budować dobre relacje biznesowe i zawierać umowy w dobrym stylu?
• Jak o prawach autorskich rozmawiać z klientem?

E-book: #TOP 7 najczęściej popełnianych błędów prawnych

Bezpłatny e-book dla twórców: #TOP 7 najczęściej popełnianych błędów prawnych przez twórców w branży kreatywnej to ważna pomoc dla każdego twórcy, który chce działać bezpiecznie na rynku kreatywnym oraz w pełni wykorzystać potencjał własności intelektualnej.

Poznaj najczęściej spotykane błędy twórców działających na co dzień w branży kreatywnej i dowiedz się, jak ich uniknąć.

👉 Pobierz bezpłatny e-book #TOP 7 najczęściej popełnianych błędów prawnych przez twórców w branży kreatywnej